Nieuws
|
|
| 11.00–17.00 |
- colloquium
- Keltisch Colloquium
Keltisch Colloquium 2025
- georganiseerd door: Stichting A. G. van Hamel voor Keltische Studies
Meld je aan voor het Keltisch Colloquium 2025! Deze nieuwe editie zal plaatsvinden op zondag 16 maart, wederom in hartje Utrecht. We zijn trots op het mooie programma dat we voor jullie hebben mogen samenstellen.
Aanmelden
Beleef ook het Keltisch Colloquium en geef je op door vóór 1 maart het volgende te doen:
- een e-mail met vermelding van uw volledige naam te sturen naar kc@vanhamel.nl, én
- het relevante bedrag over te maken op rekening NL89 INGB 0003 1537 31 t.n.v. Stichting A. G. van Hamel voor Keltische Studies te Utrecht, o.v.v. ‘Colloquium 2025’. De toegang voor het Colloquium bedraagt € 27,50 voor donateurs en € 32,50 voor niet-donateurs - het is overigens nooit te laat om donateur te worden! Koffie, thee en lunch zijn bij deze prijs inbegrepen.
Als student archeologie van de Romeinse provincies in NW Europa stuit je al snel op het vraagstuk van de inheemse stammen in de regio. Alle termen komen voorbij, van specifieke stamnamen (zoals UbÏers en Baetasiërs) tot algemene termen als Galliërs en Germanen. Namen van Romeinse steden in het gebied wijzen vaak in de richting van oorspronkelijke inheemse talen, zoals Atuatuca en Catualium. In het archeologische materiaal zijn diverse voorwerpen te interpreteren als bewijsmateriaal voor een inheemse / niet-Romeinse identiteit. Denk bijvoorbeeld aan armbanden van blauw glas of specifieke types van mantelspelden. Toch blijft het vraagstuk van identiteit en etniciteit voor archeologen in veel gevallen een groot vraagteken. In Nederland is het niet gebruikelijk om voor de Romeinse tijd historische schriftelijke bronnen te raadplegen in het archeologische proces. De meeste archeologen blijven weg van het gebruik van etnische labels. Maar dat juist in het huidige Nederland in de Romeinse periode sprake is van een samenleving met meerdere etniciteiten staat buiten kijf. Romeins Heerlen is hiervan een goed voorbeeld.
In deze bijdrage zal de spreker ingaan op deze problematiek, vanuit het perspectief van een archeoloog. Centraal daarin staat de vraag hoe de kennis van wetenschappers over de Keltische wereld Provinciaal-Romeinse archeologen in Nederland kan helpen te komen tot nieuwe inzichten in de samenleving die 2000 jaar geleden gedurende vijf eeuwen heeft bestaan.Aislinge meic Con Glinne ‘The Vision of MacConglinne’ is a phantastic parody about food or the lack thereof. The long version of this text in Leabhar Breac introduces itself as being composed in order to banish a mysterious entity, a beast/demon called lon craís, from King Cathal mac Finguine of Munster. Most scholars render lon craís as ‘demon of gluttony’, which is an interpretation based on The Vision identifying the entity also as demon and Satan. Nowhere else in medieval Irish tradition, however, does lon mean ‘demon’. Some scholars, therefore, returned to the literal translation of lon and argued for ‘blackbird (or: black bird) of gluttony’. I will argue that the strategy to leave lon craís untranslated may give us insight into creative etymologies at work in this Irish term/concept. The common interpretation ‘the demon of gluttony’ and the literal translation ‘the blackbird of gluttony’ obscure the literary and conceptual depths of this Irish term/concept. I will discuss a threefold etymology at work in lon craís and conclude that we should treat the designation as the name of the beast/demon: the Lon Craís.
This dangerous beast was created with spells (aipthi, singular epaid). Nevertheless, the long version of The Vision of MacConglinne contains a list of proverbial expressions that indicate useless actions, among which the application of an epaid, ‘a spell, charm (both of incantations and of amulets)’. I will discuss the the proverbial expression and offer a theory to which cultural phenomena it may refer. Finally, a triple interpretation is given of the relationship of this proverbial expression to the motif of using spells in the first part of the narrative The Vision of MacConglinne in Leabhar Breac.In juni 1948 publiceerde het pas opgerichte Friese literaire tijdschrift “De Tsjerne” een speciaal nummer dat geheel gewijd was aan de Bretonse minderheid in Frankrijk. In de tien jaar die volgden werd Bretagne, met zijn taal en literatuur, zelfs tot een regelmatig terugkerend thema in “De Tsjerne” en andere Friestalige tijdschriften. Bovendien bracht op zijn beurt het toonaangevende Bretonse tijdschrift “Al Liamm” in 1951 een soortgelijk nummer uit, dit keer geheel gewijd aan Fryslân en zijn taal, met bijdragen van de belangrijkste spelers in de Friese beweging van die tijd, vertaald naar het Bretons. Ook “Al Liamm” bleef de culturele ontwikkelingen in Fryslân volgen tot ver in de jaren zestig.
Hoe is deze cultureel vruchtbare maar vrijwel vergeten uitwisseling tot stand gekomen en met welk doel? Wie waren de centrale Bretonse en Friese figuren in deze poging om taalminderheden dichter bij elkaar te brengen in het Europa van vlak na de Tweede Wereldoorlog? De culturele en politieke context van het na-oorlogse Europese federalisme, het problematische oorlogsverleden van de beide bewegingen en de persoonlijke netwerken die de achtergrond vormden van deze Bretonse en Friese uitwisseling zijn de centrale kwesties die in deze lezing aan de orde komen. Naast de relevante tijdschriftpublicaties in zowel het Bretons als het Fries, maar ook Frans en Nederlands, zal de ongepubliceerde correspondentie tussen de belangrijkste figuren in deze Fries-Bretonse uitwisseling centraal staan.
|
|
| 15.00–16.00 (zaal open: 14:30) |
- lectures
Imbolc-lezing 2025. Nike Stam: ‘Hoe feministisch is een Keltische godin?’
- georganiseerd door: Stichting A. G. van Hamel voor Keltische Studies
Dr. Nike Stam (assistent professor Keltische Talen en Cultuur aan de Universiteit Utrecht) zal deze zaterdagmiddag de vraag aanvliegen: ‘Hoe feministisch is een Keltische godin nu eigenlijk?’. Geen slecht gekozen dag want precies 1 februari is het Imbolc en de gedenkdag van de heilige Brigit. De lezing begint om 15.00 (zaal open om 14.30) in Buurthuis In De 3 Krone, Oudegracht 227, in hartje Utrecht.
Iedereen is welkom. Ben je van plan te komen? Dan zouden we het zeer op prijs stellen als je even een mailtje stuurt aan secretariaat@vanhamel.nl. Om de kosten voor huur van de zaal te kunnen dragen vragen we een toegangsprijs van € 5,00 voor studenten en begunstigers en € 7,50 voor overige bezoekers.
|
|
| 18.30–20.45 |
Filmavond Kneecap
- georganiseerd door: Stichting A. G. van Hamel voor Keltische Studies
Het is geen formele activiteit van de Stichting, maar wie belangstelling heeft is van harte welkom zich aan te sluiten bij onze gezamenlijke filmavond in het Louis Hartlooper Complex. Donderdagavond, tussen 18.45—20.45, wordt de nieuwe Ierse film Kneecap vertoond en tickets zijn te bestellen in de voorverkoop.
- Ierlands inzending voor de komende Oscars is de hilarische muziekfilm Kneecap, een soort biopic over het Noord-Ierse hiphoptrio Kneecap, dat de laatste jaren furore heeft gemaakt met teksten die gezongen worden in de oorspronkelijke taal van de Ieren, het Gaelic.
Aldus de VPRO. Behalve het muzikaal protest van 21 december is dit de laatste gelegenheid van het jaar dat we als gezelschap van 'Kelten' kunnen samenkomen.
|
|
| 14.00-16.00 |
Save the date: muzikaal protest gepland op 21 december
- georganiseerd door: Stichting A. G. van Hamel voor Keltische Studies
2024, het jaar waarin het aangrijpende nieuws van de dreigende sluiting van de Bachelor Keltisch werd aangekondigd, loopt tegen het einde, maar voordat we het jaar uitgaan laten we de gelegenheid niet onbelet om nog een keer samen te komen en het nodige lawaai te maken!
Op 21 december, tussen 14.00 en 16.00, presenteert de Stichting namelijk een publiek muzikaal protest. We zullen ons met een groep bevlogen muzikanten verzamelen op Hoog Catharijne, bij het Centraal Station, in Utrecht. Niemand minder dan o.a. Kelten Zonder Grenzen, Cesair, Twigs & Twine en Hanna van Gorcum komen spelen - in een unieke gelegenheidsformatie, bestaande uit deze bands en andere alumni van de opleiding!
Iedereen is van harte welkom om de steunbetuiging bij te wonen. Neem de spandoeken ter hand en protesteer, zing en dans mee!
De harpist in de afbeelding is afgeleid van een paneel van de Breac Maodhóg, een fameuze Ierse reliekhouder uit de vroege middeleeuwen die tegenwoordig is te bewonderen in het National Museum of Ireland. De directe bron is de houtsnede hiervan van Margaret Stokes in haar artikel in het tijdschrift Archaeologia 43 (1871), pl. XVI, fig. a.
|
|
| 9.00-10:45 (protestcollege), 11.00-12.30 (solidariteitslunch) |
Geen onderwijsprotest, wel protestlezing en solidariteitslunch
Op donderdag 14 november zou in Utrecht een nationale manifestatie tegen bezuinigingen in het hoger onderwijs plaatsvinden. Helaas is dit protest in verband met veiligheidsrisico's afgelast, zoals u wellicht al in het nieuws hebt vernomen.
Dat vormt nog geen reden om deze dag geheel geruisloos voorbij te laten gaan. Twee activiteiten die gepland waren om vooraf te gaan aan het protest zullen namelijk wél doorgang vinden:Nieuws
Enquête voor begunstigers en niet-begunstigers
Om onze diensten en activiteiten te verbeteren, willen we graag je mening horen over het begunstigerschap. Hiervoor hebben we een korte enquête opgesteld. Deze kan zowel worden ingevuld door begunstigers als door degenen die (nog) geen begunstiger zijn.
De enquête is hier te vinden .Nieuws
Sluiting bachelor Keltische Talen en Cultuur in Utrecht aangekondigd: kom in actie!
Beste vrienden en begunstigers,
Het zal velen van jullie niet ontgaan zijn: de Universiteit Utrecht heeft aangekondigd zes kleine bachelorstudies, waaronder Keltische Talen en Cultuur, op termijn op te heffen. Dit is voor studenten, docenten, onderzoekers en iedereen die Keltisch een warm hart toedraagt verschrikkelijk nieuws.
De Stichting heeft de afgelopen week gewerkt aan een plan van aanpak om zich zo effectief mogelijk in te zetten voor het behoud van de opleiding. Dit doen we onder andere in de vorm van een open brief aan prof. dr. Henk Kummeling, de rector magnificus van de UU. Daarnaast verenigen we ons met studievereniging Asterix in het organiseren van een gezamenlijke lezingendag en boekenmarkt op 22 november, en werken we aan een muzikaal protest in de week van 16 december om tot het eind van het jaar aandacht op Keltisch te blijven vestigen. In de tussentijd blijven we de opleiding steunen door actief campagne te voeren op onze social media, en benadrukken we het belang van het tekenen van de petitie tegen de sluiting van de opleiding.
Gelukkig is er op dit moment sprake van veel media-aandacht voor de bezuinigingen in het hoger onderwijs, ook specifiek voor het verdwijnen van Keltisch. Op 16 november zal Ashwin Gohil, de voorzitter van de Stichting, een interview geven op Radio Centraal in Antwerpen. Hieronder is een lijst te vinden van mediaoptredens door docenten en studenten tot dusver.
Open brief aan Henk Kummeling (rector magnificus)
Vorige week kwam het bedroevende nieuws met betrekking tot de sluiting van o.a. de Keltische opleiding aan uw Universiteit Utrecht, ter onzer oren. Als voorzitter van de Stichting A.G. van Hamel voor Keltische Studies, maar ook als alumnus van deze opleiding, voel ik mij genoodzaakt om een kort pleidooi te voeren ter behoud van deze klassieke richting als meerwaarde aan uw instituut en ruimer aan onze moderne maatschappij.
Ter duiding, onze Stichting bestaat reeds sinds 1991 en heeft steeds als doel gehad om op te komen voor de belangen van Keltologie in de Lage Landen. We hebben een succesvol online tijdschrift Kelten, een internationale databank CODECS, en we maken deel uit van een actieve Keltengemeenschap binnen de Benelux. Echter de basis voor onze Stichting is steeds de opleiding Keltisch geweest, om zo een academische en kritische benadering te bewerkstelligen. Jullie opleiding raakt meer dan "enkele studenten", deze studie raakt een Nederlandstalige en zelfs wereldwijde community en zorgt op die manier voor een wijddragend imago van de UU. Het stopzetten van de opleiding zal ongetwijfeld internationale gevolgen hebben voor het ganse vakgebied.
Via het uitgebreide netwerk en de internationale interactie wordt de mogelijkheid geboden aan afgestudeerde Keltologen om te publiceren, om in het openbaar te spreken over hun onderzoek tijdens colloquia en/of andere lezingen. Alleen al later dit jaar, op vrijdag 22 november 2024, organiseert onze Stichting een boekenmarkt gevolgd door de Van Hamel-lezingen, waarbij drie recent afgestudeerde Keltologen aan het woord komen. Zij zullen over hun scriptie praten in aanwezigheid van studenten, alumni, academici en leken, m.a.w. een breed publiek wordt hierbij benaderd.
Ik behoef u er niet op te wijzen dat de Universiteit Utrecht de enige universiteit in de Benelux is die het mogelijk maakt om kennis op te doen van de talen en cultuur van de Kelten, volkeren die als het ware de eerste “heersers” over Europa waren, ver voor de tijd van het hoogtepunt van het Romeinse Rijk. De kwaliteit van deze opleiding was steeds bijzonder hoog en ongeëvenaard ten opzichte van gelijkaardige buitenlandse opleidingen. Deze analytische en technische leermethode maakt het voor de studenten mogelijk om vaardigheden op te doen die van toepassing kunnen zijn in alle sectoren van het bedrijfsleven. Ex-studenten Keltisch kom je dan ook tegen in alle takken van het (bedrijfs-)leven, maar evenzeer in de academische wereld. Indien gewenst willen we dit zeker in detail toelichten door het carrièrepad van verscheidene alumni te overlopen. Los van deze directe uitkomst van de opleiding is er zeker ook de meerwaarde aan de universiteit vanuit een wetenschappelijk standpunt.
De impact van de BA-opleiding Keltisch is m.a.w. groot, zowel in Nederland als in België, en in dat licht zou ik met meer dan warme aandrang willen verzoeken om de afschaffing van deze richting als BA-studie te herbekijken. Het verblijdt ons ten zeerste dat de media-aandacht rond dit onderwerp zeer groot is, in Nederland maar ook in België. In dit kader geef ik zelf een interview op 16 november 2024 op Radio Centraal in Antwerpen om de context rond de opleiding Keltisch te schetsen én toe te lichten.
Indien gewenst ben ik, alsook andere leden van de Stichting, uiteraard bereid om hierover het gesprek met u aan te gaan.
Met vriendelijke groeten,
Dr. Ashwin Gohil (in naam van bestuur en redactie)
Voorzitter Stichting A.G. van Hamel voor Keltische Studies
Kom op 22 november naar de Van Hamel-lezingen + boekenmarkt
Zoals eerder aangekondigd in de agenda slaan Van Hamel en Asterix de handen ineen en organiseren op 22 november van 13:30 tot 17:00 een boekenmarkt, gevolgd door drie lezingen. Alle lezingen worden gehouden in het Nederlands. Het adres is Drift 25, zaal 002 te Utrecht. De ingang is achterom via de Universiteitsbibliotheek (Drift 27). De toegang is geheel gratis, en iedereen die Keltisch een warm hart toedraagt is welkom. Tijdens deze activiteit zullen we ook rode vierkantjes uitdelen, het symbool van protest tegen de bezuinigingen in het hoger onderwijs. We hopen op een grote opkomst!
Wat kunnen begunstigers en vrienden doen?
Naast het tekenen van de petitie en het bijwonen van onze activiteiten voor wie daartoe in de gelegenheid is, is het ook mogelijk om een brief te schrijven aan de rector. Daarnaast doen we een oproep voor muzikanten! Lees snel verder voor meer informatie.
Brievencampagne
Vanuit de opleiding is een brievencampagne naar de rector gestart. Brieven kunnen gericht worden aan het volgende adres:
professor dr. Henk Kummeling
Universiteit Utrecht
Bestuursgebouw
Heidelberglaan 8
3584 CS Utrecht
h.kummeling@uu.nl
Voor brieven kan deze voorbeeldbrief worden gebruikt, maar een eigen brief kan ook zeker. Bij mails is het verzoek om keltischezomer@uu.nl als bcc in te stellen. Bij papieren brieven graag een kopie sturen aan Nike Stam, Natalia Petrovskaia, of Aaron Griffith naar Trans 10, 3512JK Utrecht.
Muzikanten gezocht!
In de week van 16 december, de laatste week voor de kerstvakantie, willen we graag een muzikaal protest op het Domplein organiseren. De Keltische gebieden kennen tenslotte een rijke muzikale traditie, en een behoorlijk aantal alumni van Keltisch in Utrecht zijn getalenteerde muzikanten. Ben of ken jij een muzikale alumnus/alumna/alum, en wil je graag een bijdrage leveren? Neem dan contact met ons op!
Keltisch in de media
- Peter Schrijver in NRC (opinie): 'Keltisch en Koreaans schrappen bespaart de universiteit amper geld - het is bestuurlijke stoerdoenerij'
- Nike Stam en Remco Breukers bij Spraakmakers: 'Actievoeren in Middeleeuws Ierland en het Korea van nu'
- Interview van Limburg 1 met alumna Nina Vogels: Oud-studente Keltische Taal baalt van stoppen opleiding: 'Go raibh maith agat'
- Nike Stam in de Volkskrant (interview): De studie Keltisch (10 studenten per jaar) verdwijnt in Utrecht: 'We zijn klein, maar niet onbelangrijk'
- NRC: Niet-rendabele talenstudies verdwijnen, want studenten doen liever een brede bachelor
- DUB: Docent-onderzoeker Nike Stam vreest voor zichtbaarheid Utrechtse ‘parel’. Gaan studenten vakken Keltisch volgen, als er geen opleiding meer is?
- DUB: Ongeloof bij Letterenstudenten na aankondiging sluiting opleidingen
- AD: Tranen op de Universiteit Utrecht: de meest mysterieuze opleiding van Nederland verdwijnt
- Marc van Oostendorp op Neerlandistiek.nl: Behoud het Keltisch voor Nederland
- Nike Stam in Met Het Oog op Morgen (interview): Wat gaan we missen als de studie Keltisch uit Nederland verdwijnt?
- Nike Stam over de Kelten bij de podcast 'Oudheid' (deel 1/2) - Spotify link
- Nike Stam over de Kelten bij de podcast 'Oudheid' (deel 2/2) - Spotify link
- Ashwin Gohil en Nike Stam bij het radioprogramma Babelonië (16 november)
- Alex Hijmans, ‘Léann Ceilteach Ollscoil Utrecht i mbaol a dhúnta’ - Tuairisc (20 november)
- Steun voor Keltisch in het Europees Parlement - Tuairisc (17 december)
|
|
| 13.30-17.00 |
- lezingen
Van Hamel-lezingen + boekenmarkt 2024
- georganiseerd door: Stichting A. G. van Hamel voor Keltische Studies / Studievereniging Asterix
Drie Van Hamel-lezingen en een boekenmarkt
Wat hebben Van Hamel-lezingen en een boekenmarkt met elkaar gemeen? In ieder geval dat ze samen op vrijdagmiddag 22 november worden georganiseerd in hartje Utrecht. Een nieuw format die de kenners nog niet van ons gewend zijn.
Na de boekenmarkt hebben we maar liefst drie sprekers op het programma! Alle lezingen worden gehouden in het Nederlands.
Adres: Drift 25, zaal 002, Utrecht. De ingang is achterom via de Universiteitsbibliotheek (Drift 27).
De toegang is gratis!
13.30. Boekenmarkt
15.00. Lezingen
|
- festival
- Castlefest
De Stichting op Castlefest. Twee lezingen aan de Castlefest Academy
- website: https://castlefest.nl
Update (19-08-2024) de lezingen en onze boekenmarkt mochten rekenen op een groot aantal bezoekers. Kijk bij onze social media accounts op Facebook of LinkedIn voor foto's. We bedanken de organisatie voor de gelegenheid en ondersteuning en hopen volgend jaar weer van de partij te zijn.
Castlefest is een jaarlijks terugkerend fantasy festival met veel muziek, schrijvers, demonstraties van ambachten, een grote markt en nog heel wat meer. De Stichting presenteert hier als onderdeel van de Castlefest Academy twee lezingen die je als bezoeker niet wil missen.
Natalia Petrovskaia, assistent professor van Keltische talen en cultuur aan de Universiteit Utrecht, zal vrijdag 2 augustus om 16.00-17.00 vertellen over Arthur-verhalen uit middeleeuws Wales. De titel ‘The Knights, the King and a Whole Bunch of Adventures” belooft al veel goeds! Voor meer informatie, zie https://castlefest.nl/nl/line-up/lecture-the-knights-the-king-and-a-whole-bunch-of-adventures
De volgende dag, op zaterdagmiddag om 14.00-15.00, is de beurt aan Nike Stam, universitair docent aan dezelfde opleiding en tevens bestuurslid van de Stichting. Zij probeert een antwoord te formuleren op de vraag: ‘Hoe feministisch is de Keltische Godin?’. Wie wil dat niet weten? Voor meer informatie, zie https://castlefest.nl/nl/line-up/lezing-hoe-feministisch-is-een-keltische-godin
De Stichting zal daarnaast aanwezig zijn met een stand waar bezoekers Keltisch-gerelateerde boeken voor een schappelijke prijs op de kop kunnen tikken.Nieuws
Maartje Draak seminars (27–28 juni)
Op 27 en 28 juni 2024 zullen voor het eerst de Maartje Draak Seminars plaatsvinden aan de Universiteit Utrecht bij de opleiding Keltisch. Dit jaar is het thema ‘Reading Early Modern Irish: language, literature, and sources’.
De taal en literatuur van het Vroegmodern Iers (ca. 1200-1650) blijven vaak onderbelicht in de Keltistiek, en daarom zullen twee experts op dit gebied, dr. Mícheál Hoyne en dr. Deirdre Nic Chárthaigh (TCD), ons in twee publieke lezingen meenemen op een tocht door de poëzie en romantische verhalen van deze periode. Daarnaast zullen de seminars vergezeld gaan van de eerste Nederlandse vertoning van de documentaire Ó Bhéal, die verkent hoe de Ierse taal door een nieuwe, jonge generatie hiphopartiesten herontdekt wordt in hun werk. De vertoning wordt gevolgd door een korte discussie met regisseuse Ciara Nic Chormac over de positie van het Iers als minderheidstaal in de kunsten. Na het grote succes van de bekroonde film Kneecap, biedt Ó Bhéal een verdiepende inkijk in de scene die nu al geduid wordt als de ‘Celtic Revival’. De publieke lezingen en de filmvertoning zijn allen gratis en openbaar toegankelijk, en aanmelding wordt op prijs gesteld. Meer informatie over het programma en aanmelding is te vinden op de website van de opleiding Keltisch: https://keltisch.sites.uu.nl/maartje-draak-seminars/